koncert

GÖNCÖLSZEKÉR

© GÖNCÖLSZEKÉR, fot. Máté Bach, źródło - Węgierski Instytut Kultury w Warszawie

Na płycie Izrael földjén (Z ziemi Izraela) znalazły się utwory skomponowane do wierszy Paula Celana, Nelly Sachs i Osipa Mandelsztama. Mandelsztam często podejmował w swojej twórczości wątki judaistyczne, choć sam nie był praktykującym Żydem. W twórczości Celana i Sachs wciąż powraca tematyka holokaustowa. Zespół Göncölszekér, wybierając twórczość właśnie tej trójki poetów, zadaje pytanie, czy pomimo traumatycznych doświadczeń człowiek jest w stanie zachować poczucie sensu dalszego życia i wiarę w istnienie Boga.

„Nasz koncert został oparty na dziełach trzech kluczowych postaci XX-wiecznej poezji europejskiej. Do wierszy Nelly Sachs, Paula Celana i Osipa Mandelsztama muzykę komponowaliśmy my sami. Nawiązując do tragedii nie tak dalekiej przeszłości, chcielibyśmy przedstawić drogę wiodącą od doświadczenia tragedii, od dyktatur i przemocy poprzez żałobę i pamięć do podnoszenia się, do odrodzenia, do odzyskiwania godności. Do Holokaustu wracamy w ten sposób nie tylko w jego konkretności, widzimy w nim także symbol przypominający wszystkie te okrucieństwa, które po dziś dzień doznają ludzie w różnych miejscach świata”.

Drogi życiowe tych trzech twórców są napiętnowane podobnymi doświadczeniami. Osip Mandelsztam (1891–1938) szykanowany przez stalinowski aparat represji ginie w syberyjskim łagrze. Paul Celan (1920–1970) w swoich rodzinnych Czerniowcach przeżywa getto i roboty przymusowe, jego rodzice giną w obozie pracy na Ukrainie. Nelly Sachs (1891–1970) udaje się uniknąć deportacji i wyjechać z matką do Sztokholmu, lecz reszta jej rodziny ginie w Niemczech. W poezji Celana i Sachs cierpienia narodu żydowskiego i pamięć Shoah stają się głównymi wątkami. Natomiast w wierszach Mandelsztama, który był świadkiem i ofiarą zapadającej stalinowskiej nocy, można rozpoznać odbicie niegdysiejszego blasku złamanego, jednak wciąż niepokornego życia.

Skład: András Márton Baló, Péter Balog, Péter Erdősi, Dániel Fekete

www.goncolszeker.hu
www.facebook.com/goncolszeker