O PAMIĘTANIU — VARUJAN VOSGANIAN
Księga szeptów (Wydawnictwo Książkowe Klimaty, 2015) zaczyna się w malowniczej scenerii, na ormiańskiej uliczce z Focșani lat 50. ubiegłego stulecia, pośród oparów świeżo palonej kawy i zapachów ze spiżarni babci Armenuhi, pośród starych ksiąg i fotografii dziadka Garabeta. Jednak czytelnikowi nie jest dane doświadczyć niezmąconej intymności przywoływanego domu, nie jest też zaproszony, by uczestniczyć w jakiejkolwiek pogawędce wesołych ludzi, którzy snują, w czasie pokoju, opowieści o Arze Pięknym lub Tigranie Wielkim. „Ormiańscy starcy dzieciństwa” Varujana Vosganiana nie mają do opowiedzenia radosnych zdarzeń, lecz fakty wręcz niepokojące. Opowiadając, starają się zrzucić ciężar traumy — swojej i swoich poprzedników. Historia ludobójstwa Ormian z 1915 roku, historia niekończących się konwojów wygnańców w marszu śmierci na pustyni Deir-ez-Zor, historia Ormian, którzy obrali drogę uchodźstwa zostały odmalowane na stronach powieści wręcz olśniewająco.
„Kiedy pisałem Księgę szeptów, wiedziałem, że o XX wieku nie napisano w taki sposób wiele. Księga szeptów opowiada o Ormianach, ale także o Rumunach, Żydach i innych nacjach. Jest to książka o XX wieku, o jego wojnach światowych, masakrach i wspólnych mogiłach, o jego ideologiach i aparatach ucisku. Ale nie tylko. Każde miejsce, każdy czas, każdy naród ma swoją Księgę szeptów. Ona żyje, musi tylko zostać opowiedziana”. (Varujan Vosganian)
VARUJAN VOSGANIAN | Prozaik i poeta rumuński, działacz polityczny, wiceprezes Związku Pisarzy w Rumunii. Od 2012 roku zgłaszany do literackiej Nagrody Nobla przez trzy kraje: Rumunię, Armenię i Izrael. Laureat wielu nagród literackich, m.in.: hiszpańskiej nagrody Niram Art — Trofeo Mihail Sebastian za prozę i Trofeo „Tristan Tzara” za poezję. Tłumaczony na angielski, bułgarski, czeski, francuski, hebrajski, hiszpański, niemiecki, niderlandzki, norweski, ormiański, portugalski, szwedzki, węgierski, włoski. W Polsce Księga szeptów ukazała się dokładnie 24 kwietnia 2015 roku (w setną rocznicę ludobójstwa Ormian) i od razu spotkała się z szerokim odzewem czytelników. Fragmenty Księgi szeptów były czytanie na całym świecie w ramach Worldwide Reading Commemorating the Centenary of the Armenian Genocide. Powieść została uhonorowana Nagrodą Literacką Europy Środkowej Angelus 2016 oraz Nagrodą Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej.
Wydarzenie realizowane przy współpracy z Rumuńskim Instytutem Kultury i Wydawnictwem Książkowe Klimaty.
źródło:
www.ksiazkoweklimaty.pl
www.icr.ro