ŻYWE I NIEOŻYWIONE — BRONKA NOWICKA
Nakarmić kamień (Biuro Literackie, 2015) to nieustanne dociekanie istoty rzeczy. Przedstawiony przez Nowicką świat nie obrósł jeszcze we wtórne znaczenia, w sposób szczególny działa więc na wyobraźnię, wytwarzając własne ciągi przyczynowo-skutkowe, własną logikę. Autorka penetruje relacje łączące ludzi i rzeczy, kwestionuje i podważa zastałe hierarchie, balansuje na granicy ciała i świata zewnętrznego. Związek człowiek–rzecz to dla poetki również podstawa do uobecniania zmarłych, zapamiętanych, „zatrzymanych” w przedmiotach.
„44 zdyscyplinowane językowo, ostre jak cięcie noża prozy poetyckie tworzą równie zdyscyplinowaną kompozycję. Układają się w opowieść o wchodzeniu dziecka — dziewczynki — w świat ludzi i rzeczy. O poznawaniu granic między rozmaitymi sposobami istnienia i próbach ich przekroczenia. O emocjach i cielesności, o doświadczeniu cudzej śmierci. To opowieść mroczna, pełna niepokoju i pytań bez odpowiedzi. To książka, która po lekturze długo z nami pozostaje”. (Tomasz Fiałkowski, juror Literackiej Nagrody Nike)
„Rzeczy są wspomnieniogenne. Zarówno one, jak i ich obrazy, mają zdolność poruszania pamięci. (…) Szczególnymi dla mnie rzeczami są te, które istnieją wyłącznie pod postacią wspomnień; nie mają materii. Spis takich rzeczy stworzył kręgosłup, wokół którego ucieleśniło się Nakarmić kamień. Tylko jedna rzecz opisana w książce ma jeszcze swój fizyczny wymiar. To widelec, który przeszło siedemdziesiąt lat temu pełnił jednocześnie funkcję grzebienia. Absurdalne konglomeraty zastosowań rzeczy budowała wojna. Dziś widelec jest bransoletką należącą do wnuczki opisanej przeze mnie kobiety, która czesała się sztućcem. (…) Nie pragnę, żeby martwe rzeczy były żywe. Chciałabym, żeby żywi ludzi byli mniej martwi. O tym jest dla mnie ta książka”. (Bronka Nowicka)
BRONKA NOWICKA | Absolwentka łódzkiej Filmówki i Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Artystka interdyscyplinarna i pisarka uhonorowana Nagrodą Literacką Nike (2016) oraz Złotym Środkiem Poezji (2016). Laureatka projektu New Voices from Europe 2017, realizowanego w ramach platformy Literary Europe Live i wspierającego wyróżniających się europejskich pisarzy po debiucie.
źródło:
www.biuroliterackie.pl