ŻYCIE I SZTUKA — MAŁGORZATA CZYŃSKA
Katia von Kobro już jako dziecko „miała diabła za skórą” i bunt we krwi. Dzieciństwo spędziła w dostatnim mieszczańskim domu, przyszło jej jednak dojrzewać i kształtować się zawodowo w okresie rewolucji, która zmiotła ten dom z powierzchni ziemi. Katarzyna dała się uwieść nowym ideałom, chociaż później nie bardzo wiedziała, jak je realizować w życiu. Jej życiowym celem i powołaniem okazała się sztuka rodząca się w nowym bolszewickim państwie. Kobro, dotąd znana głównie jako żona Władysława Strzemińskiego, była awangardową rzeźbiarką i propagatorką najnowocześniejszych rozwiązań w sztuce. Ambitna, pewna siebie i swoich koncepcji. „Moja rzeźba — mówiła — nie jest tym, czego by chcieli w swych salonach zbankrutowani i spatynowani fabrykanci”. Należała do grup Blok i Praesens i „a.r.”. Spotykała na swojej artystycznej drodze wybitnych twórców awangardowej sztuki, Rosjan — Kazimierza Malewicza czy Wassilego Kandinskiego, i Polaków — Mieczysława Szczukę, Teresę Żarnowerównę, Helenę i Szymona Syrkusów, Bohdana Lacherta, Juliana Przybosia, Jana Brzękowskiego. Gdzieś przemknął też Witkacy. Życie i twórczość poprowadziły ją przez hanzeatycką Rygę, Moskwę okresu rewolucji, Smoleńsk w czasie wojny polsko-bolszewickiej aż po Wilno, Szczekociny, Brzeziny, Żakowice, Koluszki i Łódź, w której ostatecznie znalazła swoje miejsce i gdzie zmarła 21 lutego 1951 roku. W pogrzebie na prawosławnym cmentarzu na Dołach uczestniczyło zaledwie parę osób — córka i kilkoro przyjaciół. Władysław Strzemiński nie przyszedł.
„Książka o Katarzynie Kobro to opowieść biograficzna, do czytania w pociągu i w łóżku, ale też nie do pogardzenia dla znawców tematu. Małgorzacie Czyńskiej udało się połączyć dość sensacyjny tryb opowieści o nieszczęśliwej, ale bardzo utalentowanej artystce z poważnymi badaniami w archiwach”. (Dorota Jarecka, wyborcza.pl)
„Książka Czyńskiej jest niezwykle ciekawym sprawozdaniem z życia Katarzyny Kobro na wielu poziomach. Autorka w umiejętny sposób łączy w jedną całość życie osobiste artystki z jej twórczością i poglądami na sztukę. Jest to biografia pisana z zacięciem reporterskim, która świetnie potrafi zatrzymać naszą uwagę na jednej scenie, jednym szczególe, części garderoby, opisie konkretnego zdjęcia. Pokazując realia codziennego życia (co Kobro gotowała na obiad?), uwypukla na jego tle niezwykłość swoich bohaterów”. (Marek Wasilewski, ksiazki.onet.pl)
Edward Dwurnik: malarz celebryta, ulubieniec mediów, galerzystów, kolekcjonerów i koneserów sztuki. Artysta przewrotny, po witkacowsku ukrywający się za maską błazna i prowokatora. Tytan pracy doceniony w Polsce i na świecie. Wreszcie humanista, przenikliwy komentator życia społecznego, który czasami z sarkazmem, a czasami z głębokim zrozumieniem portretuje ludzkie niedoskonałości i ograniczenia. Wywiad Małgorzaty Czyńskiej jest jak kolekcja obrazów malarza — na kolejnych stronach pojawiają się migawki z jego bogatego życia, opowieści o sobie, przyjaciołach, autorytetach, sztuce i kobietach. Balansuje na granicy zmyślenia i prawdy, nie boi się szczerych wyznań ani kontrowersji, rozmawia poważnie, by za chwilę puścić do czytelnika oko. I każdy sam musi sobie odpowiedzieć na pytanie: czy król jest nagi?
„Wnikliwą rozmowę z niepokornym twórcą przeprowadziła Małgorzata Czyńska. Powstała opowieść o artyście, człowieku, buntowniku, wrażliwcu, ojcu i uwielbiającym kobiety mężczyźnie. Ten pełen przygód (i to jakich!) prywatny życiorys mógł wygrać z malarskim, dotyczącym istoty sztuki, jaką uprawia Dwurnik. Ale tak się jednak nie stało. I to jest (ale nie tylko) wielkim atutem tej publikacji. Życie i sztuka istnieją tutaj nie tylko obok siebie. One płynnie się przeplatają. Bo dzieje Edwarda Dwurnika pełne były i są niezwykle kolorowych przygód”. (Maciej Kędziak, ksiazki.onet.pl)
MAŁGORZATA CZYŃSKA | Historyk sztuki, dziennikarka, pisarka. Autorka tekstów o sztuce, wywiadów z artystami, portretów, specjalistka od historii mody i dizajnu, kuratorka wystaw. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autorka książek: Najpiękniejsze. Kobiety z obrazów, Kobro. Skok w przestrzeń (Wydawnictwo Czarne, 2015), Kobiety Witkacego. Harem metafizyczny oraz wywiadu-rzeki z Edwardem Dwurnikiem Moje Królestwo (Wydawnictwo Czarne, 2016). Laureatka Nagrody Literackiej Juliusz za książkę Kobro. Skok w przestrzeń.
źródło:
www.czarne.com.pl